OESO: Hoelang 'genieten' we van ons pensioen?
In veel Europese landen wordt stevig gedebatteerd over pensioenstelsels. Door een combinatie van vergrijzing en aanpassingen van de pensioenleeftijd fluctueren de periodes dat inwoners pensioenen ontvangen.
Die discussies verschillen aanmerkelijk per land. In Nederland besloot het kabinet het afgelopen jaar om de AOW-leeftijd tot 2024 niet verder te laten stijgen dan 67 jaar. Daarna stijgt het moment dat je staatspensioen krijgt 8 maanden voor elk jaar dat we langer leven.
Een land als Frankrijk voert ondertussen een heel andere discussie. Daar wilde de regering de pensioenleeftijd verhogen van 62 naar 64 jaar, maar door fel verzet van Franse vakbonden is dat voorstel er nog lang niet door.
Niet alleen de discussies over pensioenrechten verschillen per land. Ook zijn er forse verschillen tussen ontwikkelde landen als het aankomt op de vraag hoe lang mensen er van hun pensioen kunnen genieten.

Een grafiek van databureau Statista toont voor een aantal OESO-landen het gemiddeld aantal jaren dat respectievelijk mannen en vrouwen van hun pensioen genieten. Hierbij is gekeken naar de feitelijke pensioenleeftijd (die vaak lager is dan de officiële AOW-leeftijd) en de gemiddelde levensverwachting vanaf de pensioenleeftijd.Die discussies verschillen aanmerkelijk per land. In Nederland besloot het kabinet het afgelopen jaar om de AOW-leeftijd tot 2024 niet verder te laten stijgen dan 67 jaar. Daarna stijgt het moment dat je staatspensioen krijgt 8 maanden voor elk jaar dat we langer leven.
Een land als Frankrijk voert ondertussen een heel andere discussie. Daar wilde de regering de pensioenleeftijd verhogen van 62 naar 64 jaar, maar door fel verzet van Franse vakbonden is dat voorstel er nog lang niet door.
Niet alleen de discussies over pensioenrechten verschillen per land. Ook zijn er forse verschillen tussen ontwikkelde landen als het aankomt op de vraag hoe lang mensen er van hun pensioen kunnen genieten.

Het felle verzet in Frankrijk tegen verhoging van de pensioenleeftijd tekent zich af in de grafiek hieronder; Fransen kunnen gemiddeld het langst profiteren van hun pensioen. Mannen genieten in Frankrijk gemiddeld 22,7 jaar van hun pensioen, voor vrouwen is dat 26,9 jaar. In beide categorieën staat Frankrijk daarmee op de eerste plaats.
Ook andere Zuid-Europese landen als Italië en Spanje scoren hoog, met respectievelijk 21,7 en 20,7 jaar voor mannen en 26,6 en 25,7 jaar voor vrouwen.
Anderzijds staan het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten juist laag op de lijst. In het VK profiteren mannen gemiddeld zo’n vier jaar korter van hun pensioen dan in Frankrijk; voor vrouwen is dat bijna vijf jaar. De VS scoren nog lager.
Nederland eindigt in de middenmoot. Mannen genieten in Nederland gemiddeld 18,6 jaar van hun pensioen – zo’n vier jaar korter dan in Frankrijk en bijna gelijk met Groot-Brittannië. Nederlandse vrouwen hebben gemiddeld ruim een jaar langer dan Britse vrouwen, maar 3,5 jaar minder dan vrouwen in Frankrijk.
4 februari 2020
Wanneer stoppen mannen met werken en hoelang leef je nog?Ook andere Zuid-Europese landen als Italië en Spanje scoren hoog, met respectievelijk 21,7 en 20,7 jaar voor mannen en 26,6 en 25,7 jaar voor vrouwen.
Anderzijds staan het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten juist laag op de lijst. In het VK profiteren mannen gemiddeld zo’n vier jaar korter van hun pensioen dan in Frankrijk; voor vrouwen is dat bijna vijf jaar. De VS scoren nog lager.
Nederland eindigt in de middenmoot. Mannen genieten in Nederland gemiddeld 18,6 jaar van hun pensioen – zo’n vier jaar korter dan in Frankrijk en bijna gelijk met Groot-Brittannië. Nederlandse vrouwen hebben gemiddeld ruim een jaar langer dan Britse vrouwen, maar 3,5 jaar minder dan vrouwen in Frankrijk.
4 februari 2020
Om het beeld verder te verduidelijken heeft Business Insider in onderstaande grafiek uitgesplitst wat de feitelijke pensioenleeftijd per land is en die afgezet tegen de resterende gemiddelde levensverwachting.
Hieruit blijkt dat de lage pensioenleeftijd van 60,8 jaar in Frankrijk voor een belangrijk deel verantwoordelijk is voor de hoge score bij de duur van het pensioen. De gemiddelde levensverwachting van Franse mannen ligt met 83,5 jaar dicht bij het gemiddelde. In Italië ligt pensioenleeftijd met 64,0 jaar aanmerkelijk hoger dan in Frankrijk, maar ook de levensverwachting van Italiaanse mannen is hoog: 84,7 jaar.
Nederland heeft bij de mannen een relatief hoge pensioenleeftijd van 65,2 jaar, en met 83,8 jaar een gemiddelde levensverwachting.
Ter vergelijking is in de grafiek ook Mexico toegevoegd. Dat is het OESO-land waar mannen het kortst van hun pensioen kunnen genieten: gemiddeld 12,8 jaar. Dat ligt vooral aan de hoge gemiddelde pensioenleeftijd van 71,3 jaar.
Nederlanders veel later met pensioen dan gemiddelde Europeaan
Nederlanders moeten steeds langer werken. De AOW-leeftijd stijgt stapsgewijs en zal vanaf 2025 afhankelijk zijn van de levensverwachting. Het is dan best vervelend om erachter te komen dat Nederlanders gemiddeld langer werken dan de meeste Europeanen.
Uit statistieken van Eurostat blijkt namelijk dat een Nederlander die in 2018 15 jaar was, gemiddeld 40,6 jaar zal werken voordat hij of zij met pensioen kan. Dit terwijl het gemiddelde in de Europese Unie 36,2 jaar is.
In de Europese Unie werken alleen de Zweden langer dan ons, zij werken 41,9 jaar voordat ze met pensioen kunnen. Landen die ver onder het gemiddelde vallen zijn Italië (31,8 jaar), Kroatië (32,4 jaar) en Griekenland (32,9 jaar). In Turkije werken mensen gemiddeld 29,4 jaar voordat ze van hun pensioen kunnen genieten. Dit is een verschil van maar liefst 11,2 jaar met Nederland.
Veel Nederlanders willen minder werken en een betere werk-privé balans hebben. Vorige week maakte vakbond CNV bekend een 30-urige werkweek te willen. Volgens CNV zou een kortere werkweek stress, ziekteverzuim en burn-outs tegengaan. Werkgevers waren kritisch, omdat ze dan minder personeel beschikbaar hebben op een krappe arbeidsmarkt.
In Nederland werk je fulltime als je 35 uur of meer werkt per week, maar gemiddeld werken Nederlanders 31 uur per week. Dit komt omdat bijna de helft van werkende Nederlanders parttime werkt. Dit is dan meteen een groot verschil met de rest van Europa. Uit een eerder onderzoek van Eurostat bleek namelijk dat Nederlanders kampioen zijn in parttime werken. Niet minder dan 47 procent van de werkenden is hier parttime. Als je dit vergelijkt met bijvoorbeeld Kroatië (waar men 8,2 jaar eerder met pensioen kan), is dit slechts 4 procent. Dus hoewel we meer langer doorwerken dan de rest van Europa, zijn onze werkweken wel korter.
In de Europese Unie werken alleen de Zweden langer dan ons, zij werken 41,9 jaar voordat ze met pensioen kunnen. Landen die ver onder het gemiddelde vallen zijn Italië (31,8 jaar), Kroatië (32,4 jaar) en Griekenland (32,9 jaar). In Turkije werken mensen gemiddeld 29,4 jaar voordat ze van hun pensioen kunnen genieten. Dit is een verschil van maar liefst 11,2 jaar met Nederland.
Veel Nederlanders willen minder werken en een betere werk-privé balans hebben. Vorige week maakte vakbond CNV bekend een 30-urige werkweek te willen. Volgens CNV zou een kortere werkweek stress, ziekteverzuim en burn-outs tegengaan. Werkgevers waren kritisch, omdat ze dan minder personeel beschikbaar hebben op een krappe arbeidsmarkt.
In Nederland werk je fulltime als je 35 uur of meer werkt per week, maar gemiddeld werken Nederlanders 31 uur per week. Dit komt omdat bijna de helft van werkende Nederlanders parttime werkt. Dit is dan meteen een groot verschil met de rest van Europa. Uit een eerder onderzoek van Eurostat bleek namelijk dat Nederlanders kampioen zijn in parttime werken. Niet minder dan 47 procent van de werkenden is hier parttime. Als je dit vergelijkt met bijvoorbeeld Kroatië (waar men 8,2 jaar eerder met pensioen kan), is dit slechts 4 procent. Dus hoewel we meer langer doorwerken dan de rest van Europa, zijn onze werkweken wel korter.
1 november 2019
AOW-leeftijd na uitwerking pensioenakkoord ook in 2025 op 67
De AOW-leeftijd blijft na uitwerking van het pensioenakkoord ook in 2025 op 67. Dat schrijft minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid vandaag in een brief aan de Tweede Kamer op basis van CBS-prognoses over de gemiddelde resterende levensverwachting op 65-jarige leeftijd.
In het pensioenakkoord is afgesproken dat de AOW-leeftijd de komende jaren in vertraagd tempo stijgt tot 67 jaar in 2024. Daarna wordt beoogd de AOW-leeftijd langzamer te laten stijgen dan de levensverwachting. Dit betekent dat elk jaar levenswinst wordt vertaald in gemiddeld acht maanden langer doorwerken en gemiddeld vier maanden langer AOW-pensioen. De voorbereidingen voor het betreffende wetsvoorstel zijn gestart. Minister Koolmees informeert de Tweede kamer voor de zomer van 2020 over de voortgang.
Omdat de AOW-leeftijd in 2025 voor 1 januari 2020 moet worden vastgesteld, gebeurt dit nog volgens de huidige wetgeving. Op basis hiervan komt de AOW-leeftijd in 2025 uit op 67 jaar en drie maanden. Zodra de afspraak uit het pensioenakkoord een wettelijke grondslag heeft, komt de AOW-leeftijd ook in 2025 uit op 67 jaar.
27 november 2018
2e kamer: AOW leeftijd herzien?
Het kabinet moet onderzoeken of de AOW-leeftijd nog met gelijke tred kan meestijgen met de levensverwachting vanaf 2022. Daarover zijn de coalitiepartijen CDA, VVD, D66 en ChristenUnie het dinsdagavond samen met oppositiepartijen GroenLinks, PvdA en SGP eens geworden tijdens een debat over het mislukte pensioenakkoord.

In het verleden is afgesproken om de AOW-leeftijd naar 67 jaar te verhogen en daarna een-op-een te koppelen aan de levensverwachting. Dat betekent dat werknemers een jaar langer moeten doorwerken als Nederlanders gemiddeld een jaar langer leven.
Op basis daarvan is de AOW-leeftijd in 2024 vastgesteld op 67 jaar en drie maanden, maar de partijen zetten nu vraagtekens bij deze koppeling.
22 juni 2017
Lageropgeleide gaat ruim een jaar later met pensioen
Ondanks dat ze vaak zwaardere beroepen uitoefenen, gaan mensen met een lagere opleiding gemiddeld ruim een jaar later met pensioen dan hoogopgeleiden.
Hbo-plussers gaan gemiddeld iets voor hun 64ste met pensioen. Voor laagopgeleiden komt dat moment pas op hun 65ste. De Volkskrant schrijft dit donderdag op basis van onderzoek van het Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt van de Universiteit Maastricht.
In 2005 waren de verschillen tussen verschillende opleidingsachtergronden vrijwel nihil. Toen gingen Nederlanders gemiddeld iets voor hun 61ste met pensioen.
Volgens de opsteller van het onderzoek is het gat ontstaan door de afschaffing van de VUT en de verhoging van de AOW-leeftijd.
Dat hoogopgeleiden nu eerder met pensioen kunnen, heeft ook met de financiële middelen van deze groep te maken. Er is vaak meer ruimte om vermogen op te bouwen.
6 juni 2017
'Doorwerken voor meer pensioen loont niet'
Wie een volledig pensioen wil, moet - theoretisch gezien - na zijn AOW nog doorwerken. Maar volgens de Pensioenfederatie is dat 'de moeite niet waard'.

De pensioenfondsen laten het pensioen meestal toch ingaan zodra mensen AOW krijgen. Wat de gepensioneerde precies misloopt omdat er geen volledig pensioen wordt opgebouwd, is moeilijk te berekenen, zegt Jaap Harmsen, directeur van adviesbureau Pensioen Perspectief.
,,Dat hangt heel erg af van de regeling die je hebt en hoe hoog je salaris is. Maar het is wel een nadeel.'' Harmsen wijst erop dat dit nadeel structureel is. Volgens een woordvoerder van de Pensioenfederatie is het verschil in euro's echter 'verwaarloosbaar'.
Dat 'pensioengat' zou kunnen worden opgelost door de AOW- en pensioenrichtleeftijd gelijk te laten lopen, maar volgens het ministerie van Sociale Zaken is dat een onbegaanbare weg. De pensioenrichtleeftijd elke keer met drie maanden verhogen - zoals gebeurt met de AOW-leeftijd - leidt tot hoge administratieve lasten voor de pensioenfondsen, aldus het ministerie.
Pensioengerechtigden zijn zich er overigens vaak niet van bewust dat ze geen volledig pensioen sparen. Op het UPO, het jaarlijkse pensioenoverzicht dat iedere deelnemer van het pensioenfonds krijgt, staat namelijk alleen hoeveel pensioen iemand krijgt als hij of zij met pensioen gaat. Omdat het pensioen ingaat op de datum dat deelnemers AOW krijgen, weten mensen niet dat ze eigenlijk eerder met pensioen gaan en dus het resultaat van twee jaar sparen missen.
9 januari 2017
Oud-FNV-voorzitter baalt van niet nakomen afspraken pensioenakkoord
Het pensioenakkoord dat in 2011 werd gesloten door het kabinet, werkgevers en werknemers, is maar voor een deel uitgevoerd. Dat zegt voormalig FNV-voorzitter Agnes Jongerius maandag in Trouw.
Jongerius, nu Europarlementariër voor de PvdA, was een van de architecten van het akkoord.
"Degenen die eerder met pensioen kunnen, verdienen het meest. Zij hebben hun schaapjes op het droge. Maar de zwaarbelaste laagopgeleide die er meer dienstjaren op heeft zitten en het vervroegde pensioen het hardst nodig heeft, moet langer door", zegt Jongerius tegen de krant.
De verhoging van de AOW-leeftijd, ook een onderdeel van het pensioenakkoord, is wel doorgevoerd. In eerste instantie zou die maatregel in 2020 ingaan, maar uiteindelijk werd deze versneld ingevoerd in 2013.
Vooral de vakbonden hadden de wens dat werknemers die op vroege leeftijd zijn begonnen met werken en een zwaar beroep hebben gehad, eerder kunnen stoppen. Ook zouden er om- en bijscholingsmogelijkheden voor deze groep werknemers komen. Maar van die afspraken is weinig of niets terechtgekomen.
1 maart 2016
Pensioenleeftijd voor negende jaar omhoog;
Al negen jaar achtereen stijgt de gemiddelde leeftijd waarop werknemers met pensioen gaan. Tussen 2006 en 2015 is die opgelopen van 61 naar 64 jaar en 5 maanden. Het afgelopen jaar is de gemiddelde pensioenleeftijd 4 maanden hoger dan een jaar eerder, meldt CBS.
Ook de verhoging van de AOW-leeftijd vanaf 1 januari 2013 speelt hierin een rol. In 2015 lag de AOW-leeftijd op 65 jaar en 3 maanden, in 2016 wordt dat 65 jaar en 6 maanden. In de komende jaren zal die verder oplopen.
25 februari 2015
Eerder met pensioen
Bovendien kunnen werknemers die méér dan € 100.000 per jaar verdienen, over salaris boven dat bedrag niet langer fiscaal voordelig pensioen opbouwen. Uit het in opdracht van ING Investment Management gehouden onderzoek blijkt overigens dat 9% van de bevolking denkt pas na zijn 70ste of zelfs helemaal nooit met pensioen te kunnen gaan.
Wilt u ook eerder met pensioen? Reserveer hiervoor dan tijdig. Persoonlijk gaat onze voorkeur uit naar pensioenproducten met een lage kostenstructuur — bancaire lijfrentes — in combinatie met vermogensopbouw in box 3 (vanwege de flexibiliteit). Zo houdt u uw pensioen zelf in de hand en u weet precies waar u aan toe bent.